2 12 2020
Leonardo da Vinci’yı anlamak konusundaki merakımı gidermeye devam ediyorum. Einstein ve Steve Jobs’un biyografisini yazan Walter Isaacson’un kitabı (2019: 519-524) bu konuda ilginç bilgiler sağlıyor. Dünyanın gelmiş geçmiş en meraklı insanlarından olan Leonardo da Vinci’den öğrendiklerimiz ve öğreneceklerimiz saymakla bitmez. Isaacson’un bu dâhinin yaşamından çıkardığı dersleri bazı ekleme ve ufak tefek değişikliklerle özetlemeye çalışmak istiyorum. […]
19 11 2020
P.C. Snow, birbirini kıyasıya eleştiren ve bir türlü anlaşamayan doğa bilimciler ile beşeri bilimcileri bir noktada birleştirmeye çalıştığı İki Kültür’de şöyle yazar: “İki konunun, iki disiplinin, iki kültürün – hatta en uçta, iki galaksinin – çarpışması yaratıcı şanslar doğurmalıdır. Zihinsel etkinliklerin tarihinde bazı büyük atılımlar bu şanslar sayesinde yapılabilmiştir” (2010: 106-107). Berkun Oya’nın Bir Başkadır’ı, […]
26 10 2020
Zamanın yavaş aktığı şahane yıllardı: Altmışlar ve yetmişlerin ilk yılları… Bitimsiz bir sıcak yaz gününün hüküm sürdüğü Akhisar’da ortalık kavrulurdu. Bu, her yıl böyleydi. Sonra, akşamüzerine doğru, itfaiyenin arazözü ana caddeleri yıkamaya çıkar, suyla buluşan asfaltın yüzü güler, kendine gelirdi. Güneş kendini saklamakla saklamamak arasında mütereddit bir tavır takındığında evlerin ya da işyerlerinin önüne şilteler, […]
30 09 2020
1998 Nobel Fizik Ödülü sahibi Robert B. Laughlin’e göre bilim artık İndirgemecilik Çağı’ndan Belirme Çağı’na, yani olayların temel nedenlerine yönelik olarak yapılan araştırmaların, parçaların davranışından toplu olanın davranışına kaymış olduğu şeklindedir (2015: 240). Ian Marshall ve Danah Zohar’a göre ise “Bir cisim ya da karmaşık sistem, parçalarının özellikleriyle açıklanamadığı ve tanımlanamadığı ya da bu özelliklere […]
20 08 2020
“İki Kültür” kavramını, 1959 yılında Cambridge Üniversitesi’nde verdiği bir konferans nedeniyle, eğitimini Cambridge’deki Chirst’s College’de kimya doktorası ile tamamlayan, Lord Rutherford tarafından yönetilen ünlü Cavendish Laboratuvarı’nda çalışıp bitirdiği okulda öğretim üyesi olan, önce Sir sonra Lord Charles Percy Snow’a, kısaca C.P. Snow’a, borçluyuz. Araştırmacı bir bilim insanı olması, kamu ve özel sektördeki üst düzey yöneticiliği, […]
26 07 2020
Şimdiki Zaman Tarihsel Evrimin Tümünden Beslenir MÖ 3000 yıllarında Mısırlı yazman Kakheperreseneb daha önce konuşulmamış bir dilde, eski insanlar tarafından daha önce kullanılmamış kelimelerle kurulmamış bir cümleyi yazmanın imkânsız olduğunu söyler. On birinci yüzyılda Sanskrit epik şiiri Katha sarit sagara ya da Oceans of the Streams of Story’de Tanrı Şiva’nın aşığı Parvati, Şiva’ya kendisine daha […]
1 07 2020
Kapitalistleşme süreci, başka sonuçlarının yanı sıra, 1850’lerden sonra ulaştırma ve haberleşme olanaklarının metastas yaparcasına yayılmasına neden olmuştur. Karl Marx bu süreci “mekânın zaman tarafından yok edilmesi” ifadesiyle tanımlar. Marx’tan yaklaşık bir buçuk asır sonra, David Harvey, “zaman-mekân sıkışması” şeklinde kavramsallaştırdığı bu fenomeni, kapitalizmin hayatımıza kazandırdığı hız artışının ve mekânsal engellerin dünya sanki üzerimize çökecekmişçesine aşılması […]
15 06 2020
Zamanda hep geriye bakarız. Bir buçuk metre uzaklıktaki bir insana baktığımızda onu olduğu haliyle değil, saniyenin beş milyarda biri saniye önceki haliyle görürüz. Çünkü ışığın bir buçuk metre seyahat etmesi bu kadar sürer. Aya baktığımızda, onun 1,3 saniye önceki halini görürüz. Dünyadan uzaklığı 149.597. 871 km olan güneşe baktığımızda ise onun 8,3 dakika önceki halini […]
1 06 2020
Kıpkırmızı bir geceydi. Herkes endişeli bir telaş içinde oradan oraya koşuşturuyordu. Dedem, hiçbir şey yapamamanın verdiği çaresizlik içinde yüzünde çok üzgün bir ifadeyle sobanın yanında ayakta duruyor, “Allahım sen bize yardım et. Cahit’ime bir şey olmasın” diye dua ederken sağa sola sallanıyordu. Babaannem ise bir yandan elindeki makası, divanın üzerinde yatmış gözlerini tavana dikmiş vaziyette […]
8 05 2020
Yerdeki çalı çırpının top olup yuvarlana yuvarlana oraya buraya uçuştuğu sokak terk edilmiş gibiydi. Ipıssız. Yürümeye devam ettik ve köşeyi dönerek başka bir sokağa girdik. Duvarlarını sesi zaman zaman ıslığa dönüşen güçlü bir rüzgârın yaladığı girdiğimiz bu sokaktaki kapısı aralanmış ilk evin bahçesinde bulunan mezarın başına çömelmiş yaşlı bir kadın çayını yudumluyordu. Yürümeye devam ettik. […]
Theme created by thememotive.com. Powered by WordPress.org.