Marx
12 03 2023
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme |
Prokrustes’in Yatağı Yunan mitolojisinde Polypemon ya da Damastes olarak da bilinen Prokrustes, Eleusis yakınlarında yaşayan ve sonunda Attikalı kahraman Theseus tarafından öldürülen bir hayduttur. Efsaneye göre Prokrustes’in biri büyük diğeri küçük iki demir yatağı varmış. Kurbanlarını bu yataklara yatırır, boyu yataktan kısa olanların bacaklarını çeke çeke uzatır, uzun olanların bacaklarını ise yatağa sığmaları için kesermiş. […]
Benjamin, kaos, Laurence Sterne, Martin Meisel, Marx, Newton, Nurdan Gürbilek, Ortalama, Platon, Platon'un mağara alegorisi, Prokrustes yatağı, Todd Rose, Tristram Shandy Beyefendi, Yalçın Küçük
23 11 2021
bulentgundogmus | Deneme |
Jay Griffiths’in Tik Tak’ ta yazdığı gibi eski Yunanlılar’ın zamanın farklı veçheleri için farklı tanrıları vardı. Bunlardan en önemlilerinden biri, mutlak, doğrusal, kronolojik ve nicel zamana adını veren Kronos, diğeri ise, çok daha kaypak ve renkli olan, fırsatın, iyi ve kötü şans ile nitel zamanın tanrısı olan Kairos’tur. Saatin geç olduğunu, dolayısıyla yatma vakti geldiğini […]
A. Hamdi Tanpınar, Benjamin, Borges, Dasein, Döngüsel Zaman, Douwe Draaısma, E.P. Thompson, Gauyu, Giorgio Agamben, Guy Debord, Hegel, Heidegger, Jay Griffiths, Kafka, Kairos, Kronos, Marx, Nietzsche, Norbert Elias, Pierre Bourdieu, Prigogine, Wallerstein, Zaman
21 10 2019
Evimizde oynanan ve benim de şahit olduğum ilk lades oyununun tarihini değil ama kimin kazandığını dün gibi hatırlıyorum: Annem. Yeni nesiller bilmeyebilirler, eskiden evlerde tavuk piştiğinde ortalığı bir neşe kaplar, ladesin sonuçları merakla beklenirdi. Lades oyunu, oyuna taraf olan kişilerin, tavuğun lades kemiği adı verilen kemiğini ikiye ayırarak birbirlerinin unutkanlıklarından yararlanmalarına yönelik bir oyundu. Oyuna […]
Engels, Marx
17 02 2019
bulentgundogmus | Araştırma, Deneme |
1967 yılında Akhisar Ali Şefik Ortaokulu’nda birinci sınıfta okurken İngilizce hocamız, sonradan Amerikan Hükümeti’ne istihbarat sağlayarak misyonerlik faaliyeti gösteren Barış Gönüllüleri içinde yer aldığı anlaşılan Mr. Collins’ti. Mr. Collins dersler sırasında kalemimizi ağızımıza sokmamızı önererek telaffuzumuzu Amerikancaya dönüştürmeye, dersler dışında ise bir yandan basketbolumuzu, diğer yandan da İngilizce pratiğimizi geliştirmeye çalışıyordu. Levi Strauss’un pantolonunu – […]
ABD, Akhisar, Ali Şefik Ortaokulu, Aytaç Kot, Barış Gönüllüleri, Bertell Ollman, David Harvey, İstanbul Tophane Amerikan Pazarı, İzmir Alsancak Amerikan Pazarı, Jacques Lacan, Kapitalist Üretim Tarzı, Kullanım Değeri, Levi Strauss, marka, Marka Toplumu, Marx, Melda Yaman, Meta Fetişizmi, Metaların gösterge değeri, Metaların kült değeri, Metaların mistik karakteri, Metanın değeri, Mr. Collins, Mübadele Değeri, Muhteşem Kot, Naomi Klein, Nike Air Jordan, Ole Bjerg, Öztürk Yaman, Ranciére, Slavoj Zizek, Somut emek, Thomas Presskorn - Thygesen, Toplumsal olarak gerekli emek - zaman, Ürüne yabancılaşma, Yabancılaşma, Yaşam tarzı
6 02 2019
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme |
Gabriel Garcia Marquez’in başyapıtı Yüzyıllık Yalnızlık’ta (2014: 91-93) Buendia Ailesi’nin reisi José Arcadio Buendia, uykusuzluktan tükendiği bir gecenin sabahında odasına dalan ak saçlı sarsak Prudencio Aguilar’ı görünce, ölülerin de yaşlandığına şaşırarak “Prudencio!” diye haykırır ve devam eder: “Ne kadar da uzaklardan çıkıp gelmişsin!” Onca yıllık ölümden sonra dirilere duyulan yoğun bir hasretle sohbet ederler. Birkaç […]
7/24, Ağ toplumu, Amaranta, Aureliano, Buendia Ailesi, Büyük Patlama, Eşzamanlılık, Genel Görelilik Kuramı, Görelilik, Grundrisse, Işık Hızı, Kara delikler, Kütle Çekimi, Manuel Castells, Marquez, Marx, On-Line, Özel Görelilik Kuramı, Rovelli, Ursula, Yüzyıllık Yalnızlık, Zaman, Zaman makinesi, Zamanın dışına çıkmak
3 01 2019
bulentgundogmus | Deneme |
Karl Marx’göre “Kulanım değeri ya da mal, yalnızca, onda soyut insan emeğinin nesnelleşmiş ya da cisimleşmiş olması nedeniyle bir değere sahiptir. Öyleyse onun değerinin büyüklüğü nasıl ölçülür? Onun içerdiği ‘değer yaratıcı öz’ün, yani emeğin miktarıyla. Emeğin niceliği, süresiyle ölçülür ve emek – zamanın ölçeği de, saat, gün vb. gibi belli zaman birimleridir” (Marx, 2011: 52). […]
Artı değer, Bauman, Bella Ciao, Benjamin Franklin, boş zaman, Emek-Zaman, Engels, Göreli artı değer, John F. Kennedy, John Urry, La Casa de Papel, Marx, Max Weber, mekan, Mutlak artı değer, Vakit Nakittir, Zaman
25 11 2017
bulentgundogmus | Bilim, Deneme, Güncel |
David Harvey kendine ait olan zaman-mekân sıkışması kavramındaki “sıkışma” ile kapitalizmin hayatımıza kazandırdığı hız artışını ve mekânsal engellerin dünya sanki üzerimize çökecekmişçesine aşılmasını ifade eder (Harvey, 1997: 270). 1846-47 yıllarında İngiltere’de başlayarak o dönemdeki kapitalist dünyanın tümünü eşzamanlı olarak saran ekonomik kriz (kapitalist aşırı birikim krizi) ve 1848’de tüm Avrupa’da patlak veren devrimler olayların mekânsal […]
"Emek, 1848 Devrimleri, Arap Baharı, Artı değer, David Harvey, Değer, Değişim Değeri, Descartes, Doğrusal zaman, Döngüsel Zaman, Einstein, Emeğin üretkenliği, Emeğin yeniden üretimi, Emeğin yoğunluğu, Emek değer, Emek gücü, Emek-Zaman, Eşzamanlılık, Gelecek, Gezi Parkı Direnişi, Göreli artı değer, Göreli mekân- zaman, Göreli Zaman, Grundrisse, İlişkisel mekân - zaman, İlişkisel Zaman, Kapital, Karşı-değer, kelebek etkisi, Kullanım Değeri, Marx, mekan, Mutlak artı değer, Mutlak mekân - zaman, Mutlak Zaman, Neils Bohr, Newton, Öklid Geometrisi, Organik zaman, Sarmal zaman, Sermaye, Sermaye Birikimi, Sermayenin Değerlenmesi, Sermayenin devir hızı, Sermayenin Gerçekleşmesi, Sermayenin yeniden üretimi, Şimdi, Somut emek, Soyut emek, Zaman, Zaman Mekan Sıkışması, Zamanın fethi, Zamansallık
11 07 2017
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme, Güncel |
Bu yazı, üçlemenin sonuncusu – ama sanırım iki ya da üç bölüm sürecek – ve önemli ölçüde Büyük Gerileme’den (Haz: Geiselberger, 2017) belli bir bağlamda yaptığım alıntılardan oluşuyor. Üçlemenin ikincisini Karl Polanyi ile bitirmiştim, yine onunla devam ediyorum: “Yüzyıl boyunca (on dokuzuncu yüzyıl) modern toplumun dinamiği çift yönlü bir hareket tarafından yönetildi: Piyasa sürekli gelişiyor, […]
"Biz" ve "Öteki", ABD, Adalet Yürüyüşü, Afrika, Albert Hirschman, Almanya, Altın Çağ, Arap Baharı, Arjun Appadurai, Avusturya, Bloco de Esquerda, Çin, Demokrasi, Donella della Porta, Duda, Dünya Sosyal Forumu, Eğitim, Erdoğan, Fransa, Gerici Sağ, Gezi Direnişi, Göç, Göçmenler, Heinrich Geiselberger, Hindistan, İlerici Sol, İspanya, italya, Jean-Maria Le Pen, Jörg Haidar, Kapitalizm, Karl Polanyi, Kenneth Roberts, Kozmopolit, kültür, Küresel Adalet Hareketi, Küreselleşme, laissez-faire, Latin Amerika, Macaristan, Marx, Michael Walzer, Milliyetçilik, Modi, Movimento 5 Stelle, Neoliberalizm, Orban, Ortadoğu, Piyasa, Podemos, Politika, Polonya, Portekiz, Putin, Rusya, Sağ Popülizm, Syriza, Trump, Türkiye, Ulrich Beck, Umberto Eco, Wall Street'i İşgal Et, Yabancı Düşmanlığı, Yan yana durmak, Zygmunt Bauman
8 02 2017
bulentgundogmus | Deneme |
William Faulkner, 1956 yılında, New York’ta verdiği bir röportajda, gazeteci, senaryosunu yazmak istediği bir film olup olmadığını sorunca şu cevabı vermişti: “George Orwell’in 1984’ünü yapmak isterdim. Filmin sonuyla ilgili bir fikrim var, her zaman iddia ettiğim bir tezi kanıtlamak için: İnsan yok edilemez çünkü özgürlüğe tutkundur.”[1] Ben de bu yazımda 1984’ün distopik yapısını kırıyor, ütopik […]
1984, Bertolth Brecht, Düşünce Polisi, Engels, Erasmus, Friedrich Nietzsche, George Orwell, Hannah Arendt, Hic Rhodos hic salta, Hormesis, Hugo Shulz, İgnos, IV.Mithridates, John Locke, Julia, Lenin, Marcus Aurelius, Marx, Michel Foucault, Mimir, Nassim Taleb, Nikolay Çernişevskiy, O'Brien, Şeyh Zamani Hazretleri, Steven Pinker, Tabula Rasa, Walter Benjamin, William Faulkner, Winston Smith
7 12 2016
bulentgundogmus | Güncel |
Bu yazım son birkaç hafta içinde Türkiye gündemini meşgul eden bazı konular hakkındaki haber ve yorumları (mı) kapsıyor. Kuşkusuz eksik, ama kuşbakışı olarak değerlendirilirse birçok konuya değiniyor, kapitalizmi eleştiriyor. Özet mi? Toplumsal kaçış! Büyük Birader Meselesi “CHP eski milletvekili Melda Onur, bir arkadaşının bindiği takside AKP hükümetini eleştirince, taksici tarafından ses kaydı alınıp polise ihbar […]
ABD, Ali Kemal Görgülü, Ankara Rüzgârı, Avusturya, Bach, Bilim, Binali Yıldırım, Biyoloji, Black Friday, Boğaziçi Üniversitesi, Büyük Birader, CHP, CNN, Dayak, Demokrasi, Eğitim, Engels, Felsefe, Fidel Castro, Fizik, Gana, Gülay Barbarosoğlu, Halide Görgülü, italya, İzmir Atatürk Lisesi, John Steinbeck, Kapitalizm, Kimya, Marx, Matematik, Matteo Renzi, Mehmed Özkan, Melda Onur, Necla Zarakol, Nesrin Sipahi, Numan Kurtulmuş, OECD, Özdemir Asaf, Peyami Battal, PISA, R.Tayyip Erdoğan, Sermaye, TOKİ, TRT3, TÜSİAD, William Blake, Wittgenstein, Zygmunt Bauman