Fizik
3 01 2021
bulentgundogmus | Bilim, Deneme |
Sicim kuramının kâşiflerinden, öğrenciliğinde sıhhi tesisatçılık yapan fizikçi Leonard Susskind’in şu sözlerinden bir kitap yazılabilir: “James Joyce ‘Bay Mark’a üç kuark’ demiştir. Gell-Mann’sa ‘protona üç kuark, nötrona üç kuark ve mezona bir kuark ve bir karşı-kuark çifti’ demiştir. Yüksek enerji fiziğindeki terimlerin büyük bir bölümü sözcükler konusunda saplantılı olan Gell-Mann tarafından önerilmiştir: ‘kuark’, ‘acayip’, ‘kuantum […]
anti-kuark, atom altı, D.Zohar, elektron, Finnegan Uyanması, Finnegan Wake, Fizik, Frank Close, Fritjof Capra, Fuat Sevimay, Gavin Hesketh, George Cowan, hadron, I. Marshall, James Joyce, Jeff Forshaw, Karmaşılık, kuantum, kuark, kwork, Leonard Susskind, Maddenin yapıtaşı, mezon, Murray Gell-Mann, nötron, proton, quark, Richard Ellmann, Richard Feynman, Santa Fe Institute, Sekiz Katlı Yol, Standart model, Stuart Kauffman, Temel parçacık, Umberto Eco, Victor Stenger, Wolfgang Rössler
20 08 2020
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme |
“İki Kültür” kavramını, 1959 yılında Cambridge Üniversitesi’nde verdiği bir konferans nedeniyle, eğitimini Cambridge’deki Chirst’s College’de kimya doktorası ile tamamlayan, Lord Rutherford tarafından yönetilen ünlü Cavendish Laboratuvarı’nda çalışıp bitirdiği okulda öğretim üyesi olan, önce Sir sonra Lord Charles Percy Snow’a, kısaca C.P. Snow’a, borçluyuz. Araştırmacı bir bilim insanı olması, kamu ve özel sektördeki üst düzey yöneticiliği, […]
C.P. Snow, Clausius, Dickens, Dostoyevski, Eddington, Edebiyat, Einstein, entropi, Fizik, Fritjof Capra, Hilmi Tezgör, İki Kültür, James Gleick, Jeremy Rifkin, Kafka, Negentropi, Oğuz Atay, Rutherford, Schrödinger, Termodinamiğin ikinci yasası
16 05 2019
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim |
Bir süre önce paylaştığım kaos, karmaşıklık ve kuantum kapsamındaki kaynakçaya kozmolojiyi de ekledim. Aslında, yukarıda andığım dört konudan her biri başlı başına birer disiplin, hatta her biri kendi içinde dallanıp budaklanıyor. Ancak benim derdim, disiplinlerarası bir kaynakça oluşturmak olduğu için bu yolu seçtim. Nihai amacım ise doğa bilimleriyle beşeri bilimleri birleştirmeye çalışarak toplumu daha iyi […]
antimadde, Atomaltı parçacıklar, Beşeri Bilimler, Biyoloji, Büyük Patlama, Disiplinlerarasılık, Doğa Bilimleri, düzen, Enformasyon, entropi, evren, Fizik, Fraktallaşma, Galaksiler, gezegenler, Görelilik, Hareket yasaları, kaos, Kara delikler, karmaşıklık, Kendi kendine organize olan sistemler, Kozmoloji, kuantum, Kuantum dalgalar, kuantum mekaniği, Kunatum kütleçekimi, Kütleçekimi, Matematik, Sistem Teorisi, Sonsuzluk, Uzay-zaman, yıldızlar, Zaman
11 09 2018
bulentgundogmus | Araştırma, Deneme, Güncel |
2016 yılında TÜAD Cesur Baykuş Özel Ödülü’nü aldığımda yaptığım teşekkür konuşmasında, kendimi Cesaret Madalyası almış gibi hissettiğimi, lisedeyken sevgili babamın vali olmamı istemiş olmasına rağmen Dostoyevski sevdam nedeniyle edebiyat, okuduğum lisenin özellikleri nedeniyle ise matematik ile mühendislik arasında gidip geldiğimi, sonunda da iktisat ile istatistiği seçerek araştırmacı olduğumu söylemiştim. Araştırmacı olduğum için çok mutluydum. Meslek […]
Akın Alyanak, Araştırma, Cesur Baykuş, Dostoyevski, Erkani Keyman, ESOMAR, Felsefe, Fizik, Gallup, kaos, karmaşıklık, Leonardo da Vinci, Sosyoloji, TÜAD, Uğur Ünal, Yankelovich
28 08 2018
bulentgundogmus | Bilim |
Sınırsız bir hayal gücüne sahip olan Einstein henüz 16 yaşındayken ışık hızıyla hareket eden bir gözlemciye, onun yanında hareket eden bir ışık demetinin nasıl görüneceğini merak etmiş ve yanıtını da kendisi vermişti: “Gözlemci, söz konusu ışık demetini hareket etmeden salınan (yani osile eden) bir elektromanyetik alan olarak algılayacaktır ve böylece herhangi bir dalga oluşumu meydana […]
Albert Einstein, An, Avatamsaka, Besso, Blok Evren, Chuang Tzu, D.T. Suzuki, dalga, Doğrusal, Doğu mistisizmi, Dört boyut, Dünya Çizgisi, Dünya Sistemi, Eşzamanlılık, evren, Fizik, foton, Fritjof Capra, Galaksi, Geçmiş, Gelecek, Genel Görelilik Kuramı, Göreli Zaman, Güneş, Hermann Minkowski, Isaac Newton, Işık, Işık Hızı, ışık dalgası, James Clerk Maxwell, James Gleick, John Banville, Jorge Luis Borges, Joyce Carol Oates, Kimera, Kozmoloji, Kütleçekimi, Lee Smolin, Luis de Broglie, Mutlak Dünya İlkesi, Mutlak Zaman, Öklid Uzayı, Özel Görelilik Kuramı, Richard Feynman, Roger Penrose, Sebep-sonuç, Şimdi, Tanrı'nın zamanı, Üç boyut, Uzay-zaman, yerçekimsel kuvvet, Yıldız, Zaman, Zaman Yanılsaması
29 05 2018
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme |
“İki konunun, iki disiplinin, iki kültürün – hatta en uçta, iki galaksinin – çarpışması yaratıcı şanslar doğurmalıdır. Zihinsel etkinliklerin tarihinde bazı büyük atılımlar bu şanslar sayesinde yapılabilmiştir” (Snow, 2010: 107). İktisat ile Felsefe Arasında İzmir Atatürk Lisesi’nde okurken, aynı zamanda şair olan psikoloji hocamız Nahit Ulvi Akgün, bir gün, “Matematik çalışırken sıkılırsanız tarihe, psikoloji çalışırken […]
Andrew Abbott, Antropoloji, Beşeri Bilimler, Beşeri Kültür, Bilim, Bilimsel Kültür, Biyoloji, Cambridge, çatallanma, Cavendish Laboratuvarı, Collini, Darülfünun, Dickens, Disiplinlerarasılık, Doğa Bilimleri, düzen, Edebiyat, Ekonomi Politik, Elizabeth Çağı, Entelektüel, entropi, Felsefe, Fen Bilimleri, Fizik, Fraktallaşma, Geleneksel Kültür, Gulbenkian Komisyonu, Güler Sabancı, Hegel, Hukuk, İdris Küçükömer, İki Kültür, İktisat, İktisat Fakültesi, İstanbul Üniversitesi, İzmir Atatürk Lisesi, kaos, karmaşıklık, Kendi Kendine Örgütlenme, kültür, Matematik, Mehmet Ali Aybar, Montesquieu, Nahit Ulvi Akgün, Newton, P.C Snow, Prigogine, Psikolog, Psikoloji, Richard Honig, Richard Lee, Rousseau, Rutherford, Sabancı Üniversitesi, Santa Fe, Sencer Divitçioğlu, Shakespeare, Sosyal Bilimler, Sosyoloji, Teoloji, Termodinamiğin ikinci yasası, TİP, Tosun Terzioğlu, Wallerstein
25 01 2018
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme |
Ian Hacking’e göre “Yirminci yüzyıl fiziğinin en belirleyici kavramsal olayı dünyanın deterministik – belirlenimci – olmadığının keşfidir. Uzun süre metafiziğin kalesi olan nedensellik devrilmiş ya da hiç olmazsa sarsılmıştır: Geçmiş gelecekte ne olacağını tam olarak belirleyemez….Şans için bir yer açılmıştı” (Hacking, 2005: 13). Bilindiği gibi determinizm – belirlenimcilik – uzun süredir temel bilimsel program olarak […]
Ağ metaforu, Albert Einstein, Alexander Pope, Atom Altı Varlıklar, Belirsizlik İlkesi, Biyoloji, Bütünsellik, Çevrebilim, Charles Darwin, Descartes, Dışlama İlkesi, Doğa Yasaları, düzen, Ekosistem, Elektrodinamik, Evrim kuramı, Fizik, Fritjof Capra, Gaia Kuramı, Görecelik Kuramı, Ian Hacking, Ilya Prigogine, Isaac Newton, James Clark Maxwell, James Gleick, kaos, karmaşıklık, Kartezyen Düşünce, Kesinlik, Kırılma Yasası, Klasik Fizik, Kuantum fiziği, Kütle Çekimi, Kütle Çekimi Yasası, Leonardo da Vinci, Makine metaforu, Matematik, Max Planck, Michael Faraday, Mutlak Mekan, Mutlak Zaman, Newton, Niels Bohr, Olasılık, Planck Sabiti, Sistem Düşüncesi, Termodinamiğin 1. Yasası, Termodinamiğin 2. Yasası, Werner Heisenberg, William Blake, Wolfgang o Goethe, Wolfgang Pauli
7 12 2016
bulentgundogmus | Güncel |
Bu yazım son birkaç hafta içinde Türkiye gündemini meşgul eden bazı konular hakkındaki haber ve yorumları (mı) kapsıyor. Kuşkusuz eksik, ama kuşbakışı olarak değerlendirilirse birçok konuya değiniyor, kapitalizmi eleştiriyor. Özet mi? Toplumsal kaçış! Büyük Birader Meselesi “CHP eski milletvekili Melda Onur, bir arkadaşının bindiği takside AKP hükümetini eleştirince, taksici tarafından ses kaydı alınıp polise ihbar […]
ABD, Ali Kemal Görgülü, Ankara Rüzgârı, Avusturya, Bach, Bilim, Binali Yıldırım, Biyoloji, Black Friday, Boğaziçi Üniversitesi, Büyük Birader, CHP, CNN, Dayak, Demokrasi, Eğitim, Engels, Felsefe, Fidel Castro, Fizik, Gana, Gülay Barbarosoğlu, Halide Görgülü, italya, İzmir Atatürk Lisesi, John Steinbeck, Kapitalizm, Kimya, Marx, Matematik, Matteo Renzi, Mehmed Özkan, Melda Onur, Necla Zarakol, Nesrin Sipahi, Numan Kurtulmuş, OECD, Özdemir Asaf, Peyami Battal, PISA, R.Tayyip Erdoğan, Sermaye, TOKİ, TRT3, TÜSİAD, William Blake, Wittgenstein, Zygmunt Bauman
6 02 2016
bulentgundogmus | Araştırma, Deneme |
Son birkaç yıl içinde Gaston Bachelard’ın, başka bazı kitaplarının yanı sıra, şiirsel bir dille kaleme aldığı Uzamın Poetikası[1] , Su ve Düşler[2], Düşlemenin Poetikası[3], Mumun Alevi [4] ve Ateşin Psikanalizi’ni [5] okuyunca, acaba ben de Araştırma(cı)nın Poetikası’nı yazabilir miyim diye düşünüp duruyordum. Kuşkusuz bu bir başlangıç denemesidir ve dost okurlarımın katkılarına muhtaçtır. Poetika Antik Yunan […]
Anna Karenina, Aragon, Araştırma, Araştırmacı, Ateşin Psikolojisi, Bachelard, Brecht, Bütüncül Düşünce, Çokdisiplinlilik, Derin, DİE, Dixi et salvavi animam, Dostoyevski, Düşlemenin Poetikası, Ekonomi Politik, Entelektüel, Farklı Bakış Açısı, Fizik, Fritjof Capra, Hayal, İstatistik, Körün Fili Tarifi, Marx, Matematik, Max Planc, Merak, Mühendislik, Mumun Alevi, Nabokov, ortalamadan sapma, Öz ve Görüntü, Poetika, Proust, Psikoloji, Sistemik Düşünce, Sosyoloji, Su ve Düşler, Tolstoy, Tuhaf, TÜİK, Tutku, Umberto Eco, Uzamın Poetikası, Wittgenstein
12 07 2015
bulentgundogmus | Bilim, Deneme, Güncel |
Öyle anlaşılıyor ki, bu yıl ikincisini yazdığıma göre, her yıl kitaplar arasında bir gezinti yapmak geleneksel bir hal alacak. En azından böyle umuyorum. Geçen yıl yaptığım ilk gezintide, bundan böyle kitaplar hakkında yazarsam eğer, başlığını Araştırma ve Edebiyat koyacağımı ifade etmiş ve ortaya çıkan yazının uzunca bir inceleme yazısı olacağını ummuştum. Fakat okudukça bunun için […]
Araştırma ve Edebiyat, Biyografi, Edebiyat, Felsefe, Fizik, holistik, İktisat, kaos, Politika, Psikoloji, Seyahat, Sistem Düşüncesi, Sosyoloji, Tarih