Zygmunt Bauman

Yaşam Çok Kısa (1)

“Ah, şimdi! O garip zaman, tüm zamanların en garibi; hep olan zaman…/ ‘şimdi’ nin sonundaki ‘i’ye ulaştığımızda  ‘ş’, tarih olmuştur artık.” Michael Frayn’dan Aktaran Jay Griffiths, Tik Tak. Zaman üzerine yazarken Augustinus ile başlamak yerinde olacaktır. Paul Ricceur’un Zaman ve Anlatı adlı kitabında aktardığına göre, Augustinus İtiraflar’da, “Nedir gerçekten zaman? Eğer hiç kimse bana sormazsa […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Ânın Dayanılmaz Ağırlığı

Perry Anderson Postmodernitenin Kökenleri’nde şöyle yazar: “Geçmişin nesneleri elimizin altında, istediğimiz an dokunabileceğimiz, kullanabileceğimiz uzaklıktadır; oysa postmodern şimdide, onlarla aramızda elektronik engel vardır: Bugün bizler, resim tararız, internette dolaşırız, görüntüyü dijitalleştiririz-hepsi de kaçınılmaz olarak, seyir kültürüne hükmeden oligopolilerin dolayımından geçen işlemlerdir” (Anderson, 2002: 147). İş, insanların hayatlarının çekirdeğidir ve öngörülebilir gelecekte böyle olmaya devam edecektir. […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Zamanın Covid-19 Hali

Kapitalistleşme süreci, başka sonuçlarının yanı sıra, 1850’lerden sonra ulaştırma ve haberleşme olanaklarının metastas yaparcasına yayılmasına neden olmuştur. Karl Marx bu süreci “mekânın zaman tarafından yok edilmesi” ifadesiyle tanımlar. Marx’tan yaklaşık bir buçuk asır sonra, David Harvey, “zaman-mekân sıkışması” şeklinde kavramsallaştırdığı bu fenomeni,  kapitalizmin hayatımıza kazandırdığı hız artışının ve mekânsal engellerin dünya sanki üzerimize çökecekmişçesine aşılması […]

, , , , , , , , , , , ,

Büyük Gerileme (3): Neoliberalizm ve Popülizm (1)

Bu yazı, üçlemenin sonuncusu – ama sanırım iki ya da üç bölüm sürecek – ve önemli ölçüde Büyük Gerileme’den (Haz: Geiselberger, 2017) belli bir bağlamda yaptığım alıntılardan oluşuyor. Üçlemenin ikincisini Karl Polanyi ile bitirmiştim, yine onunla devam ediyorum: “Yüzyıl boyunca (on dokuzuncu yüzyıl) modern toplumun dinamiği çift yönlü bir hareket tarafından yönetildi: Piyasa sürekli gelişiyor, […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Kitaplar Arası Hoşbeş

Son zamanlarda kitap okuma biçimim hayli değişti. Şöyle oldu: Bende önüne geçilemez bir merak uyandıran, beni heyecanlandıran, bana yepyeni ufuklar açan bir kitap mı okuyorum, dipnotlar ve referanslar daha çok ilgimi çekmeye başlıyor. Hemen o referansa gidiyor, kütüphanemde varsa elime alıp okumaya başlıyor, yoksa derhal edinmeye çalışıyor, velhasıl daldan dala atlıyorum. Bu atlama fraktal bir […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Ne Yapmalı?

İstanbul Üniversitesi’nde “master” yaparken Sencer Divitçioğlu’ndan aldığımız “politik iktisat ve iktisadi düşünce tarihi” dersimiz son derece yüksek bir soyutlama düzeyinde geçiyordu. Hocamızın derdi, çok sonraları bir diğer hocamız Asaf Savaş Akat’la Cogito’nun Bahar 2001, 26. sayısında yaptığı röportajda belirttiği gibi, bilinmeyen şeyleri çözmek olduğu için, bir bakıma cevabı olmayan sorunları çözmeye çalışıyorduk. Ama biz tüm öğrenciler […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Gündemin Dayanılmaz Ağırlığı

Bu yazım son birkaç hafta içinde Türkiye gündemini meşgul eden bazı konular hakkındaki haber ve yorumları (mı) kapsıyor. Kuşkusuz eksik, ama kuşbakışı olarak değerlendirilirse birçok konuya değiniyor, kapitalizmi eleştiriyor. Özet mi? Toplumsal kaçış! Büyük Birader Meselesi “CHP eski milletvekili Melda Onur, bir arkadaşının bindiği takside AKP hükümetini eleştirince, taksici tarafından ses kaydı alınıp polise ihbar […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

O Ülke

O ülkede zaman yoktu, hep şimdi vardı, çünkü yıllar geçiyor, ama her şey şimdide oluyordu. Ama bu, şimdinin cehennemi tekrarından ziyade, çocukluğumuzun sonsuz şimdisini yaşadığımız günlerine ebedi bir dönüştü. Söz konusu olan, iyi, doğru, tükenmez, aktif, anlamlı, üreten, yaratıcı, aşk ve devrim gibi zevk dolu beklenmedik bir denk gelme anı olarak, zamanda bir yırtılma ya […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

1984: Zamanın Olmadığı Distopik Dünya

Bu ve bundan sonraki üç yazı ile George Orwell’in 1984 ’ünü dört bölüm halinde incelemeyi planlıyorum. Aşağıda giriş niteliğinde olmak üzere ilk bölümü bulacaksınız. Diğer üç bölüm, eserin de üç bölümünün ayrı ayrı değerlendirilmesinden oluşacak. Daha sonra ise uzun bir makale halinde Orwell’in 1984 ’ünü Yevgeni Zamyatin’in Biz ’i ve Aldous Huxley’in Cesur Yeni Dünya […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Kitaplar Arasında Bir Gezinti (3)

İktisatçı olmama rağmen bu dönem daha çok edebiyata yöneldiğimi hissettim. Bir de üzerinde çalıştığım zaman sorunsalım olduğu için felsefeye daldığımı söylemeliyim, sonra ise sosyoloji geliyor. Okuduğum ya da halen okumakta olduğum kitapları Ekonomi – Politik, Edebiyat, Felsefe / Psikoloji / Sosyoloji, Fizik ve Tarih gibi kategorilere ayırdım. Ekonomi – politikle başlamakta fayda var. Ekonomi – […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,