Albert Einstein
3 03 2022
bulentgundogmus | Deneme |
Fyodor Mihayloviç Dostoyevski müstesna eseri Budala’da genç bir adamın idama mahkûm olduktan yirmi dakika sonra affedilmesiyle bu yirmi dakika içinde yaşadığı zaman serüveninden söz eder. Sabah erkenden kaldırılan mahkûm idama gitmeden önce papazla sadece beş dakika geçirmesine rağmen, bu beş dakika kendisine bir ömür kadar uzun gelmiştir. Arkadaşlarıyla vedalaşıp kubbesi güneşte pırıl pırıl parıldayan kilisenin […]
Albert Einstein, Ananthaswamy, Bahtin, Carlo Rovelli, Dostoyevski, Einstein, Epilepsi, Eşanlılık, Görelilk, Işık Hızı, Lorentz Dönüşümü, Marc Wittmann, Mişkin, Referans Sistemi, Richard Müller, Uzatılmış şimdi, Zaman Genişlemesi
31 10 2021
bulentgundogmus | Deneme |
“Ah, şimdi! O garip zaman, tüm zamanların en garibi; hep olan zaman…/ ‘şimdi’ nin sonundaki ‘i’ye ulaştığımızda ‘ş’, tarih olmuştur artık.” Michael Frayn’dan Aktaran Jay Griffiths, Tik Tak. Zaman üzerine yazarken Augustinus ile başlamak yerinde olacaktır. Paul Ricceur’un Zaman ve Anlatı adlı kitabında aktardığına göre, Augustinus İtiraflar’da, “Nedir gerçekten zaman? Eğer hiç kimse bana sormazsa […]
"Ebedi Dönüş", Albert Einstein, Aristo, Augustinus, biyolojik zaman, Çizgisel Zaman, Danah Zohar, David Harvey, Döngüsel Zaman, Eduardo Galeona, entropi, Geçmiş, Gelecek, Heidegger, Ilya Prigogine, Isabella Stengers, Jay Griffiths, Jean - Paul Sartre, John Zerzan, Kuantum Benlik, mekan, Newton, Nietzsche, Norbert Elias, Paul Ricœur, Schopenhauer, Şimdi, Stephen Hawking, Svetlana Boym, T.S.Eliot, Uzay-zaman, Wallerstein, Zaman, Zygmunt Bauman
2 12 2020
bulentgundogmus | Bilim, Deneme |
Leonardo da Vinci’yı anlamak konusundaki merakımı gidermeye devam ediyorum. Einstein ve Steve Jobs’un biyografisini yazan Walter Isaacson’un kitabı (2019: 519-524) bu konuda ilginç bilgiler sağlıyor. Dünyanın gelmiş geçmiş en meraklı insanlarından olan Leonardo da Vinci’den öğrendiklerimiz ve öğreneceklerimiz saymakla bitmez. Isaacson’un bu dâhinin yaşamından çıkardığı dersleri bazı ekleme ve ufak tefek değişikliklerle özetlemeye çalışmak istiyorum. […]
Albert Einstein, Arghiari Savaşı, Atomist, Azize Anna, Bütüncül, C.P. Snow, Deha, Fritjof Capra, Gizem, Gözlem, İki Kültür, Kayalıklar Bakiresi, Leonardo da Vinci, Mekanistik, Mona Lisa, Müneccim Kralların Tapınması, Sanat ve Bilim, sistem, Steve Jobs, Walter Isaacson, Yaratıcılık
8 07 2019
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme |
Asla unutmayacağım anılarımdan biri, henüz ilkokuldayken, bir yaz gecesi gittiğim tütün tarlasında, uykum geldiği için at arabasının üstüne çıkıp yorganın altına girdikten sonra gökyüzündeki yıldızların dansını seyrederek uykuya dalmamdı. Dedemin kullandığı at arabasında, babaannem, annem, halam ve ben beş kişiydik. Gecenin karanlığını delerek geçtiğimiz tozlu yolar arabanın tekerleklerinin sesini kıstığı için hayalet misali yol alıyor, […]
Albert Einstein, dünya, E = mc², Görelilik, Güneş, Işık Hızı, kütleçekim, uzayzaman, uzayzaman bükülmesi, Zaman
28 08 2018
bulentgundogmus | Bilim |
Sınırsız bir hayal gücüne sahip olan Einstein henüz 16 yaşındayken ışık hızıyla hareket eden bir gözlemciye, onun yanında hareket eden bir ışık demetinin nasıl görüneceğini merak etmiş ve yanıtını da kendisi vermişti: “Gözlemci, söz konusu ışık demetini hareket etmeden salınan (yani osile eden) bir elektromanyetik alan olarak algılayacaktır ve böylece herhangi bir dalga oluşumu meydana […]
Albert Einstein, An, Avatamsaka, Besso, Blok Evren, Chuang Tzu, D.T. Suzuki, dalga, Doğrusal, Doğu mistisizmi, Dört boyut, Dünya Çizgisi, Dünya Sistemi, Eşzamanlılık, evren, Fizik, foton, Fritjof Capra, Galaksi, Geçmiş, Gelecek, Genel Görelilik Kuramı, Göreli Zaman, Güneş, Hermann Minkowski, Isaac Newton, Işık, Işık Hızı, ışık dalgası, James Clerk Maxwell, James Gleick, John Banville, Jorge Luis Borges, Joyce Carol Oates, Kimera, Kozmoloji, Kütleçekimi, Lee Smolin, Luis de Broglie, Mutlak Dünya İlkesi, Mutlak Zaman, Öklid Uzayı, Özel Görelilik Kuramı, Richard Feynman, Roger Penrose, Sebep-sonuç, Şimdi, Tanrı'nın zamanı, Üç boyut, Uzay-zaman, yerçekimsel kuvvet, Yıldız, Zaman, Zaman Yanılsaması
25 01 2018
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme |
Ian Hacking’e göre “Yirminci yüzyıl fiziğinin en belirleyici kavramsal olayı dünyanın deterministik – belirlenimci – olmadığının keşfidir. Uzun süre metafiziğin kalesi olan nedensellik devrilmiş ya da hiç olmazsa sarsılmıştır: Geçmiş gelecekte ne olacağını tam olarak belirleyemez….Şans için bir yer açılmıştı” (Hacking, 2005: 13). Bilindiği gibi determinizm – belirlenimcilik – uzun süredir temel bilimsel program olarak […]
Ağ metaforu, Albert Einstein, Alexander Pope, Atom Altı Varlıklar, Belirsizlik İlkesi, Biyoloji, Bütünsellik, Çevrebilim, Charles Darwin, Descartes, Dışlama İlkesi, Doğa Yasaları, düzen, Ekosistem, Elektrodinamik, Evrim kuramı, Fizik, Fritjof Capra, Gaia Kuramı, Görecelik Kuramı, Ian Hacking, Ilya Prigogine, Isaac Newton, James Clark Maxwell, James Gleick, kaos, karmaşıklık, Kartezyen Düşünce, Kesinlik, Kırılma Yasası, Klasik Fizik, Kuantum fiziği, Kütle Çekimi, Kütle Çekimi Yasası, Leonardo da Vinci, Makine metaforu, Matematik, Max Planck, Michael Faraday, Mutlak Mekan, Mutlak Zaman, Newton, Niels Bohr, Olasılık, Planck Sabiti, Sistem Düşüncesi, Termodinamiğin 1. Yasası, Termodinamiğin 2. Yasası, Werner Heisenberg, William Blake, Wolfgang o Goethe, Wolfgang Pauli