kuantum
9 12 2022
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme |
Fizikçi ve tarihçi Arthur I. Miller’e göre kuantum dünyasının şaşırtıcı özelliklerini açıklamakta zorlanan Niels Bohr, dalga/parçacık ikiliğini açıklamak için Çin düşüncesindeki yin yang dışında kübizmden de ilham alır. Kübist sanatçı Jean Metzinger’in de bir tablosuna sahip olan Bohr’un sorduğu soru, tıpkı kuantum olaylarında olduğu gibi bir nesnenin kendini aynı anda farklı biçimlerde (dalga/parçacık) nasıl gösterebildiği […]
Arthur Miller, Bohr, Capra, Çift yarık deneyi, Crease ve Goldhaber, Dalga/parçacık ikiliği, Ford, Gleizes, Heisenberg, Heisenberg Belirsizlik İlkesi, kuantum, kübizm, Lee Smolin, Picasso, Tamamlayıcılık İlkesi, Zohar
15 03 2021
bulentgundogmus | Deneme, Güncel |
2020 yılının başında tüm dünyayı etkisi altına alan pandemiyle birlikte dillere pelesenk olan bir ifade dolaşıyor: “Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak”. Diğer bir deyişle, “yeni normal”. Sanırım, Zeitgeist (Zamanın Ruhu) bu iki ifadede saklı. Daha çok Hegel’in kullandığı Zeitgeist Almanca olup tüm dillerde böyle kullanılır ve Türkçesi Zamanın Ruhu demektir. Zamanın Ruhu ile anlatılmak […]
Amir Aczel, An, apokaliptik, aşırı hız, aşırı teknoloji, Barnie Sanders, Daniel Bensaid, David Harvey, Devrim Zamanı, dijital, Distopik, dolanıklık, Dopdolu şimdi, egemen ideoloji, Ekim Devrimi, Fransız Devrimi, Gezi Direnişi, Giorgio Agamben, Hegel, hız, İdeoloji, Jetzt-Zeit, Kairolojik zaman, Kairos, Kapitalizm, Kronolojik zaman, Kronos, kuantum, Lenin, Mark Zuckerberg, Mars, Moda, Noam Chomsky, Pandemi, Paris Komünü, Şimdi, Srecko Horvat, teknoloji, Wall Street İşgali, Walter Benjamin, yeni normal, Zamanın Ruhu, Zeitgeist
3 01 2021
bulentgundogmus | Bilim, Deneme |
Sicim kuramının kâşiflerinden, öğrenciliğinde sıhhi tesisatçılık yapan fizikçi Leonard Susskind’in şu sözlerinden bir kitap yazılabilir: “James Joyce ‘Bay Mark’a üç kuark’ demiştir. Gell-Mann’sa ‘protona üç kuark, nötrona üç kuark ve mezona bir kuark ve bir karşı-kuark çifti’ demiştir. Yüksek enerji fiziğindeki terimlerin büyük bir bölümü sözcükler konusunda saplantılı olan Gell-Mann tarafından önerilmiştir: ‘kuark’, ‘acayip’, ‘kuantum […]
anti-kuark, atom altı, D.Zohar, elektron, Finnegan Uyanması, Finnegan Wake, Fizik, Frank Close, Fritjof Capra, Fuat Sevimay, Gavin Hesketh, George Cowan, hadron, I. Marshall, James Joyce, Jeff Forshaw, Karmaşılık, kuantum, kuark, kwork, Leonard Susskind, Maddenin yapıtaşı, mezon, Murray Gell-Mann, nötron, proton, quark, Richard Ellmann, Richard Feynman, Santa Fe Institute, Sekiz Katlı Yol, Standart model, Stuart Kauffman, Temel parçacık, Umberto Eco, Victor Stenger, Wolfgang Rössler
30 09 2020
bulentgundogmus | Bilim, Deneme |
1998 Nobel Fizik Ödülü sahibi Robert B. Laughlin’e göre bilim artık İndirgemecilik Çağı’ndan Belirme Çağı’na, yani olayların temel nedenlerine yönelik olarak yapılan araştırmaların, parçaların davranışından toplu olanın davranışına kaymış olduğu şeklindedir (2015: 240). Ian Marshall ve Danah Zohar’a göre ise “Bir cisim ya da karmaşık sistem, parçalarının özellikleriyle açıklanamadığı ve tanımlanamadığı ya da bu özelliklere […]
belirme, belirsizlik, Gezi Parkı Direnişi, karmaşıklık, Kendi Kendine Örgütlenme, kuantum, Marshall, Robert B. Laughlin, Sean Carroll, Sistemik Düşünce, Vincent van Gogh, Yıldızlı Gece, Zohar
5 08 2019
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme, Güncel |
Bu yazı Dr. Gözde Mert ile ortaklaşa yazdığımız ve 22. 09.2019 tarihinde Journal of Social and Humanities Science Research’de yayınlanan Örgüt Çalışanlarında Kuantum Organizasyon Algısının Araştırılması adlı makalenin teorik kısmını teşkil etmektedir. Makalenin tamamına erişmek isteyen http://www.jshsr.org/Makaleler/1871973871_03_2019_6-39.ID1276.%20MERT&G%c3%9cNDO%c4%9eMU%c5%9e-%201734-1757.pdf linkini tıklayabilir. Sınırsız, karmaşık ve dinamik bir özellik taşıyan yirmi birinci yüzyılın sorunları, aralarında sayısız bağlantıların bulunduğu […]
Ağ tipi örgütlenme, Ağ toplumları, Atom altı parçacıklar, Atom fiziği, Atom-altı seviye, Başlangıç durumuna hassas bağımlılık ilkesi, belirsizlik, Belirsizlik İlkesi, Blake, Bohr, Bütüncül, Capra, Correlative, Crease ve Goldhaber, De Broglie, Determinizm, Dirac, Doğrusla olmayan dinamik sistemler, Dorst, Einstein, Esnek, Feldman, Fraktal, Fraktal Geometri, Fraktal liderlik, Fraktal organizasyon, Geribesleme döngüleri, Göreli uzayzaman, Görelilik İlkesi, Hacking, Hassas, Heisenberg, Holizm, Işık Hızı, kaos, karmaşıklık, Kartezyen Düşünce, Kartezyen kesinlik, Kelebe Etkisi, Kendi kendine organize olan sistemler, kuantum, Kuantum Alan Kuramı, Kuantum Kuramı, Kuantum organizasyon, Kuhn, Lee Smolin, Lorenz, Luisi, Makroskobik, Mandelbrot, Mattei, Meadows, Mikroskobik, Mutlak uzay ve mutlak zaman, Newton, Olasılık, paradigma, paradoks, Pauili, Planck, Prigogine, Rovelli, Schrödinger, Şenyılmaz, Shoham, Sistem Düşüncesi, Ssali, Stengers, uzayzaman, Üzüm ve Uçkun, Yaklaşık bilgi, Yin-Yang, Zaman mekan, Zohar
16 05 2019
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim |
Bir süre önce paylaştığım kaos, karmaşıklık ve kuantum kapsamındaki kaynakçaya kozmolojiyi de ekledim. Aslında, yukarıda andığım dört konudan her biri başlı başına birer disiplin, hatta her biri kendi içinde dallanıp budaklanıyor. Ancak benim derdim, disiplinlerarası bir kaynakça oluşturmak olduğu için bu yolu seçtim. Nihai amacım ise doğa bilimleriyle beşeri bilimleri birleştirmeye çalışarak toplumu daha iyi […]
antimadde, Atomaltı parçacıklar, Beşeri Bilimler, Biyoloji, Büyük Patlama, Disiplinlerarasılık, Doğa Bilimleri, düzen, Enformasyon, entropi, evren, Fizik, Fraktallaşma, Galaksiler, gezegenler, Görelilik, Hareket yasaları, kaos, Kara delikler, karmaşıklık, Kendi kendine organize olan sistemler, Kozmoloji, kuantum, Kuantum dalgalar, kuantum mekaniği, Kunatum kütleçekimi, Kütleçekimi, Matematik, Sistem Teorisi, Sonsuzluk, Uzay-zaman, yıldızlar, Zaman
31 12 2014
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme |
Doğruyu söylemek gerekirse, Polonya asıllı ünlü sosyolog Zygmunt Bauman’ın ölüm ve yaşam hakkında ilginç görüşler öne sürdüğü Ölümlülük, Ölümsüzlük ve Diğer Hayat Stratejileri adlı eserinde genellikle karamsar olan Schopenhaur’dan aktardığı aşağıdaki sözlerle başlamak istemezdim. Ama okuyunca anlaşılacağı üzere, ilk bakışta kulağa hoş gelmese de, günlük yaşamımızdan bildiğimiz gibi gerçeklik payı hayli yüksek olan sözler oldukça […]
"ad infinutum", Algılanan zaman, An, Battram, Bauman, belirme, Buluş, Bütüncül, Bütünleşik, düzen, Eliot, entropi, Etnografi, Fiziki zaman, Geçmiş, Gelecek, Geri dönüşsüzlük, kaos, Kapitalizm, karmaşıklık, kuantum, Marx, Popper, Santa Fe, Schopenhauer, Sennet, Şimdi, Tersinmezlik, Zaman, Zohar
3 12 2014
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim |
Berkeley’den kuantum fizikçisi Fritjof Capra’nın Roma Üniversitesi’nden biyokimya profesörü Pier Luigi Luisi ile birlikte yazıp Şilili biyolog, filozof ve sinirbilimci müteveffa Francisco Varela’ya ithaf ettikleri The Systems View of Life [1] adlı kitapları yaşama sistemik ve derin bir bakış sergiliyor. Yazarlara göre 21. yüzyılın, enerji, çevre, iklim değişikliği, gıda ve finans güvenliği gibi ana sorunları […]
Ağ toplumu, Altın oran, attractor, Autopoiesis, Aydınlanma, Bacon, belirme, Bilimsel Devrim, Bohr, Capra, Castells, Darwin, Descartes, Disiplinlerarası işbirliği, DNA, Einstein, Ekosistem, emerge, Endüstri toplumu, Enformasyon Teorisi, Enformasyon toplumu, entropi, Epistemik, Epistemoloji, Evrim teorisi, feesback, Fibonacci sayıları, Fraktal, Gaia hipotezi, geribesleme, Gestalt, Giddens, Haritalama, Heisenberg, İlişki, Kalitatif, Kantitatif, kaos, karmaşıklık, Kartezyen, kelebek etkisi, Kepler, Keynes, Konfüçyüs, Kopernik, kuantum, Locke, Lovelock, Luigi Luisi, Marx, Maturana, Mekanik dünya görüşü, Mill, Nesne, Newton, Nicel, Nitel, Ölçümleme, Parça ve bütün, Planck, Prigogine, Qian, Schrödinger, Self-organizaton, self-similarity, sibernetik, Sistemik Düşünce, Smith, Süreç, termodimaik, Varela, Weber, Yaklaşık bilgi, Yapı, Yaşamın desen, Zenon paradoksu
20 11 2013
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim |
Biliniyor, dünya bir tiyatro (oyun) sahnesi, bizler de oyuncuyuz; bazen araştırmacı da diyorlar. Bu nedenle çoğumuzun bildiği bir iskambil oyunu ile başlamak yerinde olacak. Kastet diye bir oyun var; hem King’ e, hem de 51’ e benziyor; ancak bu iki oyundan çok önemli bir farkı var ve insanın analiz ve sentez yeteneğini geliştiriyor. Farkı şu: […]
Araştırmacı, çatallanma, Cramer, düzen, kaos, karmaşıklık, kuantum, Prigogine, Shrödinger'in Kedisi, Sistem Teorisi, Trend
26 06 2013
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Güncel |
Kenichi Ohmae’nin The Next Global [i] adlı kitabında yazdığı gibi, küresel ekonomi tarafından birbirine bağlanmış ve “network” özelliği taşıyan bir dünyada yaşıyoruz. Bu dünyanın ya da aynı anlama gelmek üzere küresel ekonominin en önemli özellikleri, sınırsız, görünmez ve sanal olarak birbirine bağlanmış bir yapı göstermesidir. Hepimizin bildiği gibi, erken 21. yüzyılda iletişim, sermaye, şirketler hatta […]
ABD, Bauman, Canton, düzen, Hardt, Japonya, kaos, kuantum, Küreselleşme, Negri, Ohmae, Sınırsız Dünya, STK