geribesleme

Koronavirüs

“…insanlık tarihi sanki her şey insanlığın nihai hedefi olarak uygar toplumları işaret ediyormuş gibi, düz bir çizgi doğrultusunda ilerlememiştir. Tam tersine, her çatallanmada farklı kararlı haller mümkün olmuştur; bu haller gerçeklik kazandıklarında da bir arada ve birbirleriyle etkileşim içinde bulunmuşlardır.”                                                               Manuel de Landa, Çizgisel Olmayan Tarih Aşağıdaki şekil Ervin Laszlo’nun The Chaos Point, The […]

, , , , , , , , , , , ,

Kaostan Düzene: Yaşam Kaosun Sınırlarından Doğar

M.Ö 8.yüzyılda yaşayan Yunanlı filozof Hesiodos, kozmik temalı eseri Thegony’de “…her şeyden önce kaos vardı” der. Her şey (düzen) ondan sonra oluşur. Edgar Morin’e göre yapay mekanizmalarda düzensizlik, gürültü ve hataya dair ne varsa sistemin entropisini arttırarak bozulmasına ve düzensizleşmesine neden olur. Yaşayan organizma ise düzensizliğe, gürültüye, hataya rağmen, onlarla birlikte işler. Bu kavramlar mutlaka […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Sistem Elemanlarının Toplamından Fazladır!

Beyond Ghor, tüm sakinlerinin kör olduğu bir şehirdir. Bir gün oldukça güçlü bir file sahip olan kral ordusuyla birlikte şehrin yakınlarındaki çöle kamp kurar. Fili “görmeyi” arzu eden halkın arasından bazı erkekler kamp alanına koşarlar. Hiçbiri daha önceden bir filin şekli hakkında herhangi bir bilgiye sahip değildir ve el yordamıyla yürüyüp filin etrafında toplanırlar. Amaçları […]

, , , , , , , , , , , , , , ,

Sistemik Düşüncenin Özellikleri

Berkeley’den kuantum fizikçisi Fritjof Capra’nın Roma Üniversitesi’nden biyokimya profesörü Pier Luigi Luisi ile birlikte yazıp Şilili biyolog, filozof ve sinirbilimci müteveffa Francisco Varela’ya ithaf ettikleri The Systems View of Life [1] adlı kitapları yaşama sistemik ve derin bir bakış sergiliyor. Yazarlara göre 21. yüzyılın, enerji, çevre, iklim değişikliği, gıda ve finans güvenliği gibi ana sorunları […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Araştırmacılıkta Yeni Paradigma

Şu sözle Peter Senge’ye aittir: “Çok erken bir çağdan başlayarak sorunları parçalara ayırmaya, dünyayı bölümlemeye alıştırılırız. Görünüşte bu, karmaşık ödevler ve konularla daha kolay baş edilmesini sağlar, ama bunun için gizli, anormal bir bedel öderiz. Eylemlerimizin sonuçlarını artık göremez oluruz; içimizdeki daha büyük bir bütüne bağlantı duygumuzu kaybederiz. Sonra ‘büyük resim’ çabasına girdiğimizde, zihnimizde parçaları […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Yeni Paradigma: Doğayla Diyalog

"Biz burada doğanın dengesini bozuyoruz. Bir şeyler koparıp alıyoruz ondan. Tabiri caizse doğanın ciğerini söküyoruz. O da zaman zaman tepki gösteriyor bize. Kopardığımız her taşın, söktüğümüz her kömürün yerini bir şeyle desteklemeliyiz. Yoksa can alarak karşılık verir bize doğa." Bu sözler, 19 Mayıs 2014 tarihli Hürriyet Gazetesi'nin Kelebek Eki'ndeki Cengiz Semercioğlu'nun köşesinden alınmıştır ve Soma'daki maden faciasından 6 […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Fraktallaşma

Dünyada kimse tek başına değildir. Başkaları için hiçbir eylem sonuçsuz değildir. Dinamik sistemlerde, bir sürecin sonucunun başlangıç koşullarına duyarlı olması kaos teorisinin ilkesidir. Fraktallar, kendilerini farklı ölçülerde tekrarlayan motiflerdir. Başka bir deyişle fraktalı, her bir parçası bütünün yansıması olan desen ya da şekil olarak tanımlayabiliriz. Fraktal sistemin özgünlüğü bir temel motifin bütün sistemin yapısını kararlaştırmasıdır.Temel […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

“Sans Culottes”dan Çapulculara

A.B.D’li ünlü aktivist, dilbilimci ve düşünür Noam Chomsky de "çapulcu olduğunu" ilan ettiğine göre “sans culottes” dan çapulculara.[i] uzanan yol kısa olmalıydı. Ben de bu yolu tutmuş, Serge Moskovici'nin sözleri aklımda metroda gidiyordum: “Bütün veriler, insani olmayan bir doğa ve doğal olmayan bir insan anlayışına son vermeye zorluyor bizi.”[ii] Metronun Taksim durağında indiğimde alkışlarla karşılanmıştım. […]

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,