Prigogine
23 11 2021
bulentgundogmus | Deneme |
Jay Griffiths’in Tik Tak’ ta yazdığı gibi eski Yunanlılar’ın zamanın farklı veçheleri için farklı tanrıları vardı. Bunlardan en önemlilerinden biri, mutlak, doğrusal, kronolojik ve nicel zamana adını veren Kronos, diğeri ise, çok daha kaypak ve renkli olan, fırsatın, iyi ve kötü şans ile nitel zamanın tanrısı olan Kairos’tur. Saatin geç olduğunu, dolayısıyla yatma vakti geldiğini […]
A. Hamdi Tanpınar, Benjamin, Borges, Dasein, Döngüsel Zaman, Douwe Draaısma, E.P. Thompson, Gauyu, Giorgio Agamben, Guy Debord, Hegel, Heidegger, Jay Griffiths, Kafka, Kairos, Kronos, Marx, Nietzsche, Norbert Elias, Pierre Bourdieu, Prigogine, Wallerstein, Zaman
5 08 2019
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme, Güncel |
Bu yazı Dr. Gözde Mert ile ortaklaşa yazdığımız ve 22. 09.2019 tarihinde Journal of Social and Humanities Science Research’de yayınlanan Örgüt Çalışanlarında Kuantum Organizasyon Algısının Araştırılması adlı makalenin teorik kısmını teşkil etmektedir. Makalenin tamamına erişmek isteyen http://www.jshsr.org/Makaleler/1871973871_03_2019_6-39.ID1276.%20MERT&G%c3%9cNDO%c4%9eMU%c5%9e-%201734-1757.pdf linkini tıklayabilir. Sınırsız, karmaşık ve dinamik bir özellik taşıyan yirmi birinci yüzyılın sorunları, aralarında sayısız bağlantıların bulunduğu […]
Ağ tipi örgütlenme, Ağ toplumları, Atom altı parçacıklar, Atom fiziği, Atom-altı seviye, Başlangıç durumuna hassas bağımlılık ilkesi, belirsizlik, Belirsizlik İlkesi, Blake, Bohr, Bütüncül, Capra, Correlative, Crease ve Goldhaber, De Broglie, Determinizm, Dirac, Doğrusla olmayan dinamik sistemler, Dorst, Einstein, Esnek, Feldman, Fraktal, Fraktal Geometri, Fraktal liderlik, Fraktal organizasyon, Geribesleme döngüleri, Göreli uzayzaman, Görelilik İlkesi, Hacking, Hassas, Heisenberg, Holizm, Işık Hızı, kaos, karmaşıklık, Kartezyen Düşünce, Kartezyen kesinlik, Kelebe Etkisi, Kendi kendine organize olan sistemler, kuantum, Kuantum Alan Kuramı, Kuantum Kuramı, Kuantum organizasyon, Kuhn, Lee Smolin, Lorenz, Luisi, Makroskobik, Mandelbrot, Mattei, Meadows, Mikroskobik, Mutlak uzay ve mutlak zaman, Newton, Olasılık, paradigma, paradoks, Pauili, Planck, Prigogine, Rovelli, Schrödinger, Şenyılmaz, Shoham, Sistem Düşüncesi, Ssali, Stengers, uzayzaman, Üzüm ve Uçkun, Yaklaşık bilgi, Yin-Yang, Zaman mekan, Zohar
29 05 2018
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme |
“İki konunun, iki disiplinin, iki kültürün – hatta en uçta, iki galaksinin – çarpışması yaratıcı şanslar doğurmalıdır. Zihinsel etkinliklerin tarihinde bazı büyük atılımlar bu şanslar sayesinde yapılabilmiştir” (Snow, 2010: 107). İktisat ile Felsefe Arasında İzmir Atatürk Lisesi’nde okurken, aynı zamanda şair olan psikoloji hocamız Nahit Ulvi Akgün, bir gün, “Matematik çalışırken sıkılırsanız tarihe, psikoloji çalışırken […]
Andrew Abbott, Antropoloji, Beşeri Bilimler, Beşeri Kültür, Bilim, Bilimsel Kültür, Biyoloji, Cambridge, çatallanma, Cavendish Laboratuvarı, Collini, Darülfünun, Dickens, Disiplinlerarasılık, Doğa Bilimleri, düzen, Edebiyat, Ekonomi Politik, Elizabeth Çağı, Entelektüel, entropi, Felsefe, Fen Bilimleri, Fizik, Fraktallaşma, Geleneksel Kültür, Gulbenkian Komisyonu, Güler Sabancı, Hegel, Hukuk, İdris Küçükömer, İki Kültür, İktisat, İktisat Fakültesi, İstanbul Üniversitesi, İzmir Atatürk Lisesi, kaos, karmaşıklık, Kendi Kendine Örgütlenme, kültür, Matematik, Mehmet Ali Aybar, Montesquieu, Nahit Ulvi Akgün, Newton, P.C Snow, Prigogine, Psikolog, Psikoloji, Richard Honig, Richard Lee, Rousseau, Rutherford, Sabancı Üniversitesi, Santa Fe, Sencer Divitçioğlu, Shakespeare, Sosyal Bilimler, Sosyoloji, Teoloji, Termodinamiğin ikinci yasası, TİP, Tosun Terzioğlu, Wallerstein
1 04 2018
bulentgundogmus | Bilim |
Jorge Luis Borges hakkında yazarken, üstadın Borges ve Ben ile Öteki adlı öykülerini analiz etmeye kalktığımda, kendimi, kuantum fiziğinin atom altı parçacıkların hem parçacık hem de dalga fonksiyonu gösterdiği dalga / parçacık düalitesinde buluverdim. Bu da beni kütüphanemdeki kaos, karmaşıklık ve kuantum fiziğiyle ilgili kitaplarımı incelemeye yönlendirdi. Aşağıda, ilgili okurlarıma yardımcı olur düşüncesiyle, bu kitaplardan […]
Abrams, Al-Khalili, Bartusiak, Blomquist, Bohr, Bricmont, Capra, Caroll, Connolly, Cramer, Crease ve Goldhaber, Davies, De Landa, Deacon, Einstein, Feldman, Feynman, Ford, Friitzsch, Galison, Gleick, Goldberg, Gribbin, Hacking, Hawking, Heisenberg, Hofstadter, Holland, Hooft, Kauffman, Khun, Krauss, Laszlo, Laughlin, Lovelock, Luigi, Macfadden, Mandelbrot, Marshall, Maturana, Meadows, Mitchell, Monod, Morin, Omnés, Penrose, Pesic, Planck, Popper, Potter, Prigogine, Rifkin, Ruelle, Sardar, Schrödinger, Schroeder, Seife, Sokal, Steinhardt, Stenger, Turok, Urry, Varela, Vignale, Waldrop, Wallerstein, Weinberg, Wiggins, Wyn, Yalçın, Zohar
23 09 2015
bulentgundogmus | Deneme |
“Vor mir war keine Zeit, nach mir wird keine seyn. Mit mir gebiert sie sich, mit mir geht sie auch ein.”[1] Jorge Luis Borges Öteki Soruşturmalar ’da Zamanın Yeni Çürütülmesi gibi ilginç bir alt başlık altında kaleme aldığı denemesinde önce zamanı bir yanılsamaya dönüştüren birkaç doktrini açıklar. Bu doktrinlerin temsilcilerinde biri Nazım Hikmet’in “Behey Berkley! […]
"Dasein", Berkeley, Borges, Déja-vu, Heidegger, Kesinliklerin Sonu, Kimya Nobel Ödülü, Nazım Hikmet, Prigogine, Schhopenhauer, Sonsuz Dönüş, Sonsuzluk, Varlık ve Zaman, Zaman, Zaman Yanılsaması, Zamanı Çözülmesi, Zamanın Çürütülmesi
1 06 2015
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme, Güncel |
M.Ö 8.yüzyılda yaşayan Yunanlı filozof Hesiodos, kozmik temalı eseri Thegony’de “…her şeyden önce kaos vardı” der. Her şey (düzen) ondan sonra oluşur. Edgar Morin’e göre yapay mekanizmalarda düzensizlik, gürültü ve hataya dair ne varsa sistemin entropisini arttırarak bozulmasına ve düzensizleşmesine neden olur. Yaşayan organizma ise düzensizliğe, gürültüye, hataya rağmen, onlarla birlikte işler. Bu kavramlar mutlaka […]
Ana akıntı, Autopoiesis, Bedava Düzen, Canlı sistemler, CAS, Cramer, Csikzentmihalyi, Dağılmaya yatkın yapılar, Dallanma, denge, Dissipative Structure, düzen, entropi, Escher, Eşitsiz Gelir Bölüşümü, Fraktal, Fraktal Çeker, geribesleme, Gürültü, Hata, Hendel, Hesiodos, John Holland, Kaldıraç Noktası, kaos, Kaos Eşiği, karmaşıklık, Kauffman, Kendi kendini üretme, Kendi kendini uyarlayan karmaşık sistemler, Leonardo, Maradona, Maturana, Morin, Özerk Etken, Prigogine, Santa Fe, Self-organizatin, Stengers, Su Müziği, Türbülans, Varela, Yaratıcılık
3 12 2014
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim |
Berkeley’den kuantum fizikçisi Fritjof Capra’nın Roma Üniversitesi’nden biyokimya profesörü Pier Luigi Luisi ile birlikte yazıp Şilili biyolog, filozof ve sinirbilimci müteveffa Francisco Varela’ya ithaf ettikleri The Systems View of Life [1] adlı kitapları yaşama sistemik ve derin bir bakış sergiliyor. Yazarlara göre 21. yüzyılın, enerji, çevre, iklim değişikliği, gıda ve finans güvenliği gibi ana sorunları […]
Ağ toplumu, Altın oran, attractor, Autopoiesis, Aydınlanma, Bacon, belirme, Bilimsel Devrim, Bohr, Capra, Castells, Darwin, Descartes, Disiplinlerarası işbirliği, DNA, Einstein, Ekosistem, emerge, Endüstri toplumu, Enformasyon Teorisi, Enformasyon toplumu, entropi, Epistemik, Epistemoloji, Evrim teorisi, feesback, Fibonacci sayıları, Fraktal, Gaia hipotezi, geribesleme, Gestalt, Giddens, Haritalama, Heisenberg, İlişki, Kalitatif, Kantitatif, kaos, karmaşıklık, Kartezyen, kelebek etkisi, Kepler, Keynes, Konfüçyüs, Kopernik, kuantum, Locke, Lovelock, Luigi Luisi, Marx, Maturana, Mekanik dünya görüşü, Mill, Nesne, Newton, Nicel, Nitel, Ölçümleme, Parça ve bütün, Planck, Prigogine, Qian, Schrödinger, Self-organizaton, self-similarity, sibernetik, Sistemik Düşünce, Smith, Süreç, termodimaik, Varela, Weber, Yaklaşık bilgi, Yapı, Yaşamın desen, Zenon paradoksu
21 05 2014
bulentgundogmus | Bilim, Güncel |
"Biz burada doğanın dengesini bozuyoruz. Bir şeyler koparıp alıyoruz ondan. Tabiri caizse doğanın ciğerini söküyoruz. O da zaman zaman tepki gösteriyor bize. Kopardığımız her taşın, söktüğümüz her kömürün yerini bir şeyle desteklemeliyiz. Yoksa can alarak karşılık verir bize doğa." Bu sözler, 19 Mayıs 2014 tarihli Hürriyet Gazetesi'nin Kelebek Eki'ndeki Cengiz Semercioğlu'nun köşesinden alınmıştır ve Soma'daki maden faciasından 6 […]
Capra, Çıkış, Çöküş, Da Vinci, Doğayla diyalog, Gell Mann, geribesleme, Hacking, kaos, Kaos Noktası, karmaşıklık, Keşif süreci, Kuhn, Laszlo, Makrokozmos, Mikokozmos, Morin, Moscovici, paradigma, Prigogine, Santa Fe, Soma Maden Faciası, Stengers, Waldrop
20 11 2013
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim |
Biliniyor, dünya bir tiyatro (oyun) sahnesi, bizler de oyuncuyuz; bazen araştırmacı da diyorlar. Bu nedenle çoğumuzun bildiği bir iskambil oyunu ile başlamak yerinde olacak. Kastet diye bir oyun var; hem King’ e, hem de 51’ e benziyor; ancak bu iki oyundan çok önemli bir farkı var ve insanın analiz ve sentez yeteneğini geliştiriyor. Farkı şu: […]
Araştırmacı, çatallanma, Cramer, düzen, kaos, karmaşıklık, kuantum, Prigogine, Shrödinger'in Kedisi, Sistem Teorisi, Trend
14 08 2013
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim |
Dünyaya, Dünya Bankası’nın sağladığı olanaklarla kuşbakışı bakabilen Oktay Yenal, Ulusların Zenginliği ve Uygarlığı – Eğitim Boyutu [1] isimli ilginç kitabının Uygarlık, Kitap ve Üniversite bölümüne Bertrand Russell’den yaptığı bir hoş bir alıntıyla başlıyordu: “Uygarlığın birinci şartı ve ölçüsü, belki en anlamlı tanımı ile ileriye yönelik düşünce (forethought) niteliğidir.” Bu, ancak ve ancak eğitimle sağlanan bir […]
Antropo-Etik, belirsizlik, Darülfünun, Eğitim, Fatih, Gezegensel Çağ, Hegel, İ.T.Ü., İ.Ü., Kanuni, karmaşıklık, Morin, Prigogine, Russell, Yenal