1 07 2020
Kapitalistleşme süreci, başka sonuçlarının yanı sıra, 1850’lerden sonra ulaştırma ve haberleşme olanaklarının metastas yaparcasına yayılmasına neden olmuştur. Karl Marx bu süreci “mekânın zaman tarafından yok edilmesi” ifadesiyle tanımlar. Marx’tan yaklaşık bir buçuk asır sonra, David Harvey, “zaman-mekân sıkışması” şeklinde kavramsallaştırdığı bu fenomeni, kapitalizmin hayatımıza kazandırdığı hız artışının ve mekânsal engellerin dünya sanki üzerimize çökecekmişçesine aşılması […]
1 06 2020
Kıpkırmızı bir geceydi. Herkes endişeli bir telaş içinde oradan oraya koşuşturuyordu. Dedem, hiçbir şey yapamamanın verdiği çaresizlik içinde yüzünde çok üzgün bir ifadeyle sobanın yanında ayakta duruyor, “Allahım sen bize yardım et. Cahit’ime bir şey olmasın” diye dua ederken sağa sola sallanıyordu. Babaannem ise bir yandan elindeki makası, divanın üzerinde yatmış gözlerini tavana dikmiş vaziyette […]
2 05 2020
Derler ki, ömrümüzün yarısına ulaştığımızda çocukluk anılarımız yeniden canlanır. Çünkü yaşamımızla bütünleşmeden önce uzun süre bekleyen çocukluğumuz dile gelmek ister. Düş-kuran bu olanağı kaçırmak istemez ve sis perdesini aralayarak anılarına döner. Ama geçmişten şimdiye ulaşan bu anılar sadece olmuş oldukları zamana ait değildir artık; kozmik bir nitelik kazanmışlardır. Her insanın o kadar çok çocukluğu vardır […]
22 09 2019
Tadı hala damağımda olan geçen akşam yediğim ev yapımı dondurmanın içindeki hafif süt kokusu, beni, tıpkı Proust’un Kayıp Zamanın İzinde’ki kahramanı Marcel’in halasının ıhlamura batırıp verdiği madleni yedikten sonra çocukluğuna gitmesi gibi çocukluğuma götürmüştü.[*] Kapıları ve pencere pervazları çivit mavisine boyanmış olduğu içi nazar boncuğu gibi köşeye kurulmuştu. Kareyi bulduktan sonra bir masanın etrafındaki sandalyelerine […]
5 08 2019
Bu yazı Dr. Gözde Mert ile ortaklaşa yazdığımız ve 22. 09.2019 tarihinde Journal of Social and Humanities Science Research’de yayınlanan Örgüt Çalışanlarında Kuantum Organizasyon Algısının Araştırılması adlı makalenin teorik kısmını teşkil etmektedir. Makalenin tamamına erişmek isteyen http://www.jshsr.org/Makaleler/1871973871_03_2019_6-39.ID1276.%20MERT&G%c3%9cNDO%c4%9eMU%c5%9e-%201734-1757.pdf linkini tıklayabilir. Sınırsız, karmaşık ve dinamik bir özellik taşıyan yirmi birinci yüzyılın sorunları, aralarında sayısız bağlantıların bulunduğu […]
14 07 2019
Karl Marx, kapitalizmin hareket yasalarını çıkarmaya çalıştığı eserlerinde – ki, başlıcaları, Grundrisse, Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı ve Kapital’dir – kullandığı diyalektik yöntemle harikalar yaratır. Üç ciltlik başyapıtı Kapital kapitalist ekonominin temel hücresi olan meta ile başlar. İlk cümle şudur: “Kapitalist üretim tazının egemen olduğu toplumların zenginliği, ‘muazzam bir meta yığını’ olarak görünür; bunun basit biçimi […]
8 07 2019
Asla unutmayacağım anılarımdan biri, henüz ilkokuldayken, bir yaz gecesi gittiğim tütün tarlasında, uykum geldiği için at arabasının üstüne çıkıp yorganın altına girdikten sonra gökyüzündeki yıldızların dansını seyrederek uykuya dalmamdı. Dedemin kullandığı at arabasında, babaannem, annem, halam ve ben beş kişiydik. Gecenin karanlığını delerek geçtiğimiz tozlu yolar arabanın tekerleklerinin sesini kıstığı için hayalet misali yol alıyor, […]
27 06 2019
Belki fazla iddialı bir ifade, ama önümüzdeki yıllara yapacağı etkisi bakımından 2019 yılını bir annus mirabilis, mucizevi yıl olarak niteleyebiliriz. Hiç kuşku yok ki, 23 Haziran 2019 tarihinde İstanbul’da kanat çırpan kelebek hiç de uzak olamayan bir gelecekte Türkiye’de fırtına yaratacak, siyasi hayatımızda önemli değişiklikler olacaktır. Şöyle bir özetle başlayabilirim: İBB Başkanlığı seçimlerinin sonucu, toplumu […]
7 06 2019
Kayıp Zamanın İzinde’nin yedinci ve son cildi, taslakları Combray’in anlatıldığı birinci cildin ilk bölümüyle birlikte tamamlanmış olan,1914’ten sonra yapılan eklemelerle son halini alan ve hemen her şeyin çözüldüğü Yakalanan Zaman’dır. Venedik’ten döndükten sonra Albertine’in ölümünün şokunu yavaş yavaş atlatmaya başlayan anlatıcı, birkaç yıl Paris dışındaki bir sanatoryumda tedavi görür ve tekrar Paris’e döner. Gökte uçakların […]
30 05 2019
Tarihi bir fotoğraf olmalı diye düşünüyorum. Yanılmıyorsam ilk çalışmaya başladığı Akhisar Kâhyaoğlu Eczanesi’nde, masasının başına oturmuş, defterine dolmakalemle bir şeyler yazıyor. Yazdıkları önemli olmalı ki, tam görünmeyen yüz ifadesi bile oldukça ciddi. Kol düğmelerini taktığı beyaz gömleğinin üstüne gri kruvaze bir ceket giymiş, kravatını da açık renk seçmiş. Saçları sapsarı olmalı. Dökülmelerine daha çok var. […]