Capra
9 12 2022
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme |
Fizikçi ve tarihçi Arthur I. Miller’e göre kuantum dünyasının şaşırtıcı özelliklerini açıklamakta zorlanan Niels Bohr, dalga/parçacık ikiliğini açıklamak için Çin düşüncesindeki yin yang dışında kübizmden de ilham alır. Kübist sanatçı Jean Metzinger’in de bir tablosuna sahip olan Bohr’un sorduğu soru, tıpkı kuantum olaylarında olduğu gibi bir nesnenin kendini aynı anda farklı biçimlerde (dalga/parçacık) nasıl gösterebildiği […]
Arthur Miller, Bohr, Capra, Çift yarık deneyi, Crease ve Goldhaber, Dalga/parçacık ikiliği, Ford, Gleizes, Heisenberg, Heisenberg Belirsizlik İlkesi, kuantum, kübizm, Lee Smolin, Picasso, Tamamlayıcılık İlkesi, Zohar
30 10 2022
bulentgundogmus | Bilim |
Karmaşıklıkta beliren dünya bir bütündür ve bütün parçalarının toplamından daha fazla bir şeydir. Örneğin şekerin tadı kendisini oluşturan karbon, hidrojen ve oksijen atomlarında yoktur ya da suyun ıslaklığına onu oluşturan hidrojen ve oksijen atomlarında rastlamayız. Daha da basitleştirirsem, Fransız bir arkadaşımın mucizevi olarak nitelediği ve doymak bilmeden yediği menemenin lezzetini, bu müstesna yemeği oluşturan domates, […]
belirme, Broad, Capra, Caroll, English, Gezi Parkı, karbon, Laughlin, Marshall, Organizasyon, sistem, su, Van Gogh, Yapı, Zohar
24 04 2022
bulentgundogmus | Deneme |
Sicim kuramının kâşiflerinden, öğrenciliğinde sıhhi tesisatçılık yapan fizikçi Leonard Susskind’in şu sözlerinden bir kitap yazılabilir: “James Joyce ‘Bay Mark’a üç kuark’ demiştir. Gell-Mann’sa ‘protona üç kuark, nötrona üç kuark ve mezona bir kuark ve bir karşı-kuark çifti’ demiştir. Yüksek enerji fiziğindeki terimlerin büyük bir bölümü sözcükler konusunda saplantılı olan Gell-Mann tarafından önerilmiştir: ‘kuark’, ‘acayip’, ‘kuantum […]
Capra, Close, Cox, Eco, Ellman, Enis Batur, Erkmen, Finnegans Wake, Forshaw, Gerard't Hooft, Hesketh, Hooft, James Joyce, karmaşıklık, kuark, Leonard Susskind, Murray Gell-Mann, Rössler, Santa Fe, Sevimay, Stenger, Zohar
1 02 2021
bulentgundogmus | Bilim, Deneme |
John Holland’a göre karmaşık bir sistem için verilebilecek en iyi örnek tropik bir yağmur ormanıdır. Çünkü yağmur ormanları neredeyse sonsuz bir çeşitlilikte türlere ev sahipliği yaparlar: İnsan aynı türden ikinci bir ağaç görmeden yüzlerce adım atabilir, tek bir ağaçsa birbirinden farklı binlerce tür böcek barındırıyor olabilir. Bu türler arasındaki etkileşimler, örneğin asker karıncaların önlerine çıkan […]
Autopoiesis, bağışıklık sistemi, balance, başlangıç durumuna hassas bağlılık, belirme, bifurcation, Black Swan, Butterfly Effect, Capra, çatallanma, chaos, chaotic behavior, complex adaptive systems, complexity, denge, emerge, fat tail, feedback, Feldman, fractal, Fraktal, Franks, geribildirim, Gribbin, Holland, kaos, Karmaşık Uyarlanan Sistemler, karmaşıklık, Kauffman, kelebek etksi, kendi kendine düzenlenme, kendi kendini düzenleme, kendi kendini var etme, kolektif akıl, küçük değişiklikler büyük fark yaratır, Mandelbrot, Maturana ve Varela, Mitchell, Self-organization, self-similarity, sensitive dependence on initial condition, şişman kuyruk, sistem, siyah kuğu, süper organizma, Taleb
5 08 2019
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme, Güncel |
Bu yazı Dr. Gözde Mert ile ortaklaşa yazdığımız ve 22. 09.2019 tarihinde Journal of Social and Humanities Science Research’de yayınlanan Örgüt Çalışanlarında Kuantum Organizasyon Algısının Araştırılması adlı makalenin teorik kısmını teşkil etmektedir. Makalenin tamamına erişmek isteyen http://www.jshsr.org/Makaleler/1871973871_03_2019_6-39.ID1276.%20MERT&G%c3%9cNDO%c4%9eMU%c5%9e-%201734-1757.pdf linkini tıklayabilir. Sınırsız, karmaşık ve dinamik bir özellik taşıyan yirmi birinci yüzyılın sorunları, aralarında sayısız bağlantıların bulunduğu […]
Ağ tipi örgütlenme, Ağ toplumları, Atom altı parçacıklar, Atom fiziği, Atom-altı seviye, Başlangıç durumuna hassas bağımlılık ilkesi, belirsizlik, Belirsizlik İlkesi, Blake, Bohr, Bütüncül, Capra, Correlative, Crease ve Goldhaber, De Broglie, Determinizm, Dirac, Doğrusla olmayan dinamik sistemler, Dorst, Einstein, Esnek, Feldman, Fraktal, Fraktal Geometri, Fraktal liderlik, Fraktal organizasyon, Geribesleme döngüleri, Göreli uzayzaman, Görelilik İlkesi, Hacking, Hassas, Heisenberg, Holizm, Işık Hızı, kaos, karmaşıklık, Kartezyen Düşünce, Kartezyen kesinlik, Kelebe Etkisi, Kendi kendine organize olan sistemler, kuantum, Kuantum Alan Kuramı, Kuantum Kuramı, Kuantum organizasyon, Kuhn, Lee Smolin, Lorenz, Luisi, Makroskobik, Mandelbrot, Mattei, Meadows, Mikroskobik, Mutlak uzay ve mutlak zaman, Newton, Olasılık, paradigma, paradoks, Pauili, Planck, Prigogine, Rovelli, Schrödinger, Şenyılmaz, Shoham, Sistem Düşüncesi, Ssali, Stengers, uzayzaman, Üzüm ve Uçkun, Yaklaşık bilgi, Yin-Yang, Zaman mekan, Zohar
1 04 2018
bulentgundogmus | Bilim |
Jorge Luis Borges hakkında yazarken, üstadın Borges ve Ben ile Öteki adlı öykülerini analiz etmeye kalktığımda, kendimi, kuantum fiziğinin atom altı parçacıkların hem parçacık hem de dalga fonksiyonu gösterdiği dalga / parçacık düalitesinde buluverdim. Bu da beni kütüphanemdeki kaos, karmaşıklık ve kuantum fiziğiyle ilgili kitaplarımı incelemeye yönlendirdi. Aşağıda, ilgili okurlarıma yardımcı olur düşüncesiyle, bu kitaplardan […]
Abrams, Al-Khalili, Bartusiak, Blomquist, Bohr, Bricmont, Capra, Caroll, Connolly, Cramer, Crease ve Goldhaber, Davies, De Landa, Deacon, Einstein, Feldman, Feynman, Ford, Friitzsch, Galison, Gleick, Goldberg, Gribbin, Hacking, Hawking, Heisenberg, Hofstadter, Holland, Hooft, Kauffman, Khun, Krauss, Laszlo, Laughlin, Lovelock, Luigi, Macfadden, Mandelbrot, Marshall, Maturana, Meadows, Mitchell, Monod, Morin, Omnés, Penrose, Pesic, Planck, Popper, Potter, Prigogine, Rifkin, Ruelle, Sardar, Schrödinger, Schroeder, Seife, Sokal, Steinhardt, Stenger, Turok, Urry, Varela, Vignale, Waldrop, Wallerstein, Weinberg, Wiggins, Wyn, Yalçın, Zohar
27 05 2015
bulentgundogmus | Bilim, Deneme, Güncel |
Entropi yasası, termodinamiğin ikinci yasasıdır. Birinci yasa, evrende madde ve enerjinin daimi olduğunu, yaratılamayacağını ve yok olamayacağını açıklar. Evrende farklı biçimlerde var olan madde ve enerji hiçbir zaman öz olarak değişmez, sadece şekil değiştirir. İkinci yasa olarak anılan entropi yasası, madde ve enerjinin sadece yararlanılabilenden yararlanalamıyana, geçerliden geçersize veya düzenliden düzensize doğru bir doğrultuda değiştirilebileceğini […]
Capra, Clausius, Eddington, enerji, entropi, Horace, Howard, Rifkin, Termodinamiğin birinci yasası, Termodinamiğin ikinci yasası, tropos, Zaman oku
29 04 2015
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim, Deneme |
Bu yazım “Tarihin En Meraklı İnsanı: Leonardo da Vinci”ye ek olarak okunmalıdır. Yeni kaynaklara ulaşınca böyle bir ayrıntıya girmek kaçınılmaz oldu. Ayrıntıya girerken de yazının bütünlüğü bozmamak için bazı tekrarlar yapmak durumunda kaldım. Leonardo Usta için buna değer diye düşünüyorum. Leonardo, yaşamın sembolü olan değişim ve kararlılığı (sabitliği) içeren ya da gösteren su girdapları ve […]
Bakire Meryem Çocuk İsa ve Azize Anna, C. Nicholl, Capra, Caterina Buti del Vacca, F. del Giocondo, Freud, G. Vasari, Giuliano de' Medici, J. Michelet, K. Clark, K. Keele, L.A. Gherardini, La Joconde, Leda ve Kuğu, Leonardo da Vinci, M. Kemp, Mona Lisa, O. Pfister, O. Wilde, Ser Piero, T. Gautier, Uffizi Müzesi, V. Perugia
3 12 2014
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim |
Berkeley’den kuantum fizikçisi Fritjof Capra’nın Roma Üniversitesi’nden biyokimya profesörü Pier Luigi Luisi ile birlikte yazıp Şilili biyolog, filozof ve sinirbilimci müteveffa Francisco Varela’ya ithaf ettikleri The Systems View of Life [1] adlı kitapları yaşama sistemik ve derin bir bakış sergiliyor. Yazarlara göre 21. yüzyılın, enerji, çevre, iklim değişikliği, gıda ve finans güvenliği gibi ana sorunları […]
Ağ toplumu, Altın oran, attractor, Autopoiesis, Aydınlanma, Bacon, belirme, Bilimsel Devrim, Bohr, Capra, Castells, Darwin, Descartes, Disiplinlerarası işbirliği, DNA, Einstein, Ekosistem, emerge, Endüstri toplumu, Enformasyon Teorisi, Enformasyon toplumu, entropi, Epistemik, Epistemoloji, Evrim teorisi, feesback, Fibonacci sayıları, Fraktal, Gaia hipotezi, geribesleme, Gestalt, Giddens, Haritalama, Heisenberg, İlişki, Kalitatif, Kantitatif, kaos, karmaşıklık, Kartezyen, kelebek etkisi, Kepler, Keynes, Konfüçyüs, Kopernik, kuantum, Locke, Lovelock, Luigi Luisi, Marx, Maturana, Mekanik dünya görüşü, Mill, Nesne, Newton, Nicel, Nitel, Ölçümleme, Parça ve bütün, Planck, Prigogine, Qian, Schrödinger, Self-organizaton, self-similarity, sibernetik, Sistemik Düşünce, Smith, Süreç, termodimaik, Varela, Weber, Yaklaşık bilgi, Yapı, Yaşamın desen, Zenon paradoksu
25 11 2014
bulentgundogmus | Araştırma, Bilim |
Kuantum fizikçisi Fritjof Capra’nın Leonardo da Vinci merakı devam ediyor. 2007 yılında yazdığı ve Türkçe’ye 2009 yılında Da Vinci’nin Bilimi [1] adıyla çevrilen The Science of Leonardo’dan sonra 2013 yılında yazdığı Learning from Leonardo [2] adlı kitabı, bu parlak sanatçı, bilim adamı, mühendis, matematikçi, mimar, mucit ve hatta müzisyen olan dahi ve eserleri hakkında sabırla […]
Ağ, Anafor, Anatomi, Anna Suh, Atomist, Bacon, Berkeley, Botanik, Bütüncül, Capra, Center for Ecoliteracy, Değişim, Deneysel, Desen, Einstein, Ekolojik, Floransa, Freud, Genetik, Gestalt, Girdap, Goethe, holistik, Hücre, Kaliforniya, kaos, Kararlı Hal, Kararlılık, karmaşıklık, Kenneth Clark, Kenneth Keele, La Joconde, Leda ve Kuğu, Leonardo da Vinci, Lisa del Giocondo, Londra, Louvre Müzesi, Makrokozmoz, Martin Kemp, Matrix, Mekanistik, Michelangelo, Mikrokozmoz, Mona Lisa, Mozart, Mühendislik, Network, Newton, Nöroloji, Organizmik, Paris, Pattern, Platon, Psikoloji, Rafael, Roma, rönesans, Sentez, Shakesperare, Sistem Teorisi, Sistemik Düşünce, Stanford, Tümevarım, Türbülans, Uffizi Müzesi, Viyana, Vizyon, Yaşamın Kökeni, Zeus