23 11 2021
Jay Griffiths’in Tik Tak’ ta yazdığı gibi eski Yunanlılar’ın zamanın farklı veçheleri için farklı tanrıları vardı. Bunlardan en önemlilerinden biri, mutlak, doğrusal, kronolojik ve nicel zamana adını veren Kronos, diğeri ise, çok daha kaypak ve renkli olan, fırsatın, iyi ve kötü şans ile nitel zamanın tanrısı olan Kairos’tur. Saatin geç olduğunu, dolayısıyla yatma vakti geldiğini […]
31 10 2021
“Ah, şimdi! O garip zaman, tüm zamanların en garibi; hep olan zaman…/ ‘şimdi’ nin sonundaki ‘i’ye ulaştığımızda ‘ş’, tarih olmuştur artık.” Michael Frayn’dan Aktaran Jay Griffiths, Tik Tak. Zaman üzerine yazarken Augustinus ile başlamak yerinde olacaktır. Paul Ricceur’un Zaman ve Anlatı adlı kitabında aktardığına göre, Augustinus İtiraflar’da, “Nedir gerçekten zaman? Eğer hiç kimse bana sormazsa […]
3 09 2021
“Hey komşular, hadiyin gari, geç kalıyoz. Gelin yarım saat sonra çıkıyo. Gelini çıkarkene göremezsek düğüne gitmenin ne manası kalır ki? Çabuk olun, çabuk çabuk. Dur gız çekiştirip durma, eteğimi buruşturacaksın” dedi bir komşu sokak kapısına dan dan diye vururken eteğindekini çocuğunun kolunu itiştirerek. Bir başka komşu ise, “Kızım babanın yemeğini koyuverdin mi? Hadi hadi orada […]
8 08 2021
Gaston Bachelard Su ve Düşler’de “… İnsanın doğduğu memleket bir uzam olmaktan çok bir maddedir; bir granittir ya da bir topraktır, bir rüzgârdır ya da bir kuraklık, bir sudur ya da bir ışık. Onda maddeleştiririz hayallerimizi, düşümüz onunla doğru tözüne kavuşur; temel rengimizi ona sorarız” derken, tam da söylemek istediklerimi ifade etmektedir. Akhisar’da döngüsel bir […]
2 07 2021
“Ah, gelir, gelir, Mustafam gelir. Çok şükür, sağ salim kavuştuk yine.” Bu annem. “Deme mari Nevriye, sayı mı söylersin, kızanım mı gelir. Şu gözlüklerle hiç seçemez oldum artık. Sahir’e söyleyeyim de değiştirsin bunları.” Bu da babaannem. Annem ayakta, babaannem de kapının eşiğine oturmuş beni beklerlerken ben de Yeni Yol’dan çeşmeyi dönerek 106 Sokağa girmiş bulunuyorum. […]
1 06 2021
Annem gurbete gitmemi hiç, ama hiç istemiyordu. Ona göre, Ali Şefik Ortaokulu’nu bitirdikten sonra Akhisar’da liseye gitmem yeterliydi. Üniversite çağına geldiğimde, biraz daha büyümüş olacağım için gurbette olmak o kadar acı vermeyebilirdi. Ama babam, hem çok uzak olmayan hem de iyi bir okul olan İzmir Atatürk Lisesi’ne kaydolmamda ısrarcıydı. Dediği de oldu ve ben bu […]
22 05 2021
O zamanlar bir türlü bitmeyen ilkokul bitmiş, Ali Şefik Ortaokulu’na yazılmıştım. Ortaokulum, babamın çalıştığı Yeni Eczaneye yakın olup Tahir Ün’e paralel olan cadde üzerindeydi. Ortaokul birinci sınıfta H, ikinci ve üçüncü sınıfta ise B şubelerindeydim. Matematik ve Tükçem iyi olduğu için iki yıl üst üste iftihara geçmiştim. Artık büyüyordum, numaram da büyüyordu ve 950 olmuştu. […]
17 04 2021
28 Mayıs 1962 tarihinde okullar kapanmadan kısa süre önce, yaza girerken güneşli ve pırıl pırıl bir gün çekilmiş tam kırk iki yıllık bir fotoğraf ve ben ilkokul birinci sınıfa gidiyorum. Ben nerede miyim? Sağda en arkada ayakta duruyorum. Yanımda sağdan sola doğru sıra arkadaşım Seval, yakın arkadaşlarımdan Melih, dans partnerim Mualla, İhsan, skeç arkadaşım Nursen, […]
1 04 2021
“Varlık Kairos’tur” Kairos’u, daha önce tüm zamanların kesişim kümesi olarak tanımlamıştım. http://bulentgundogmus.com/kairos-ask-ve-devrim-zamani/ Diğer bir tanım, tüm zamanların üst üste binmesi, alias, süperpoze olması şeklinde yapılabilir. Durumu matematikte sıkça kullanılan Venn diyagramlarıyla (şema ya da çemberleriyle) şöyle açıklamak mümkündür: Üç Venn diyagramı düşünebiliriz. İlki geçmişi, ikincisi şimdiyi, üçüncüsü ise geleceği ifade etsin. Bu üç diyagramın en […]
15 03 2021
2020 yılının başında tüm dünyayı etkisi altına alan pandemiyle birlikte dillere pelesenk olan bir ifade dolaşıyor: “Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak”. Diğer bir deyişle, “yeni normal”. Sanırım, Zeitgeist (Zamanın Ruhu) bu iki ifadede saklı. Daha çok Hegel’in kullandığı Zeitgeist Almanca olup tüm dillerde böyle kullanılır ve Türkçesi Zamanın Ruhu demektir. Zamanın Ruhu ile anlatılmak […]